|
Należy pamiętać, że każde dziecko ma indywidualne tempo rozwoju, według innego schematu. Niektóre reakcje mogą pojawić się wcześniej, inne później. Opóźnienie w ramach poszczególnych etapów rozwoju nie powinno przekraczać pół roku. Badania należy przeprowadzać kilkakrotnie w każdym przedziale wiekowym. Dziecko w tym czasie powinno być zdrowe i wypoczęte, a osoba badająca powinna znajdować się poza zasięgiem wzroku dziecka. Jeżeli reakcje na dźwięki są niepewne i/lub mowa dziecka nie rozwija się, czy postępuje zbyt wolno przyczyny tego stanu mogą być różne np.: wada słuchu, przewlekłe wysiękowe zapalenie uszu, opóźnienie psychoruchowe, brak stymulacji ze strony środowiska rodzinnego, wady narządów mowy. W każdym z tych przypadków jest potrzebna pomoc specjalisty.
Rodzice mogą sami śledzić w warunkach domowych rozwój swojego dziecka podczas codziennej zabawy. Do tego celu służy znakomicie test rozwoju reakcji słuchowych i rozwoju mowy. Wystarczy, gdy krok po kroku (według testu) przeanalizują i ocenią u swojego dziecka obecność wymienionych reakcji i odpowiedzą na poniższe pytania „tak” lub „nie”.
Noworodek
• Reaguje zmrużeniem oczu lub nagłym rozłożeniem rączek na bardzo głośne dźwięki
1-3 miesiąc życia
• Reaguje zmrużeniem oczu lub nagłym rozłożeniem rączek na głośne dźwięki
• Przestaje ssać, gdy słyszy głośny dźwięk
• Od 2 miesiąca reaguje na głos bliskiej osoby, (kiedy jej nie widzi)
• Budzi się przy głośnych dźwiękach
• Głuży wydając gardłowe dźwięki lub samogłoski
• Reaguje np. na stukanie, dźwięk odkurzacza itp.
3-6 miesiąc życia
• Zwraca głowę w kierunku dźwięku grzechotki
• Lubi zabawki dźwiękowe, w tym grzechotki
• Budzi się z lekkiego snu, gdy ktoś głośno mówi
• Od 5 m-ca zaczyna gaworzyć, cieszyć się dźwiękiem
• Od 5 m-ca zaczyna reagować gaworzeniem na mowę matki
• Reaguje płaczem lub podrywa się przy głośnym hałasie
• Uspokaja się słysząc znany głos
• Zwraca głowę w kierunku głosu znanej osoby lub gdy jest wołane po imieniu
6-10 miesiąc życia
• Reaguje na zakaz „nie wolno”
• Reaguje na swoje imię
• Zwraca głowę w kierunku dźwięku
• Budzi się z lekkiego snu, gdy ktoś głośno mówi
• Używa własnego głosu chcąc zwrócić na siebie uwagę gaworzeniem nawiązuje dialog z matką
• Reaguje na szelest bibuły, grzechotkę, delikatne stukanie łyżeczką o brzeg szklanki
• Łączy dźwięki i powtarza sylaby, np. ba-ba, da-da
• Bawią go rymowanki, zabawa kosi-kosi
12 miesiąc życia
• Reaguje na zakaz „nie wolno”
• Reaguje na swoje imię, zwraca głowę w kierunku, z którego dochodzi głos
• Zwraca głowę w kierunku interesującego dźwięku
• Budzi się z lekkiego snu, gdy ktoś głośno mówi
• Używa własnego głosu chcąc zwrócić na siebie uwagę (zaczepia)
• Próbuje naśladować głos mamy, taty pod względem rytmu i głośności
• Spogląda lub wskazuje palcem na przedmioty, osoby, gdy się o to poprosi
• Tańczy, porusza się i wydaje dźwięki w takt muzyki
• Mówi pierwsze słowa (mama, tata), mówi i pokazuje np. pa-pa, nie
• Naśladuje głosy zwierząt, wypowiada niektóre onomatopeje
• Rozumie pytania: gdzie jest tata, mama?
12-18 miesiąc życia
• Reaguje na zakaz „nie wolno”
• Reaguje na swoje imię wołane z drugiego pokoju
• Reaguje na polecenia i pytania np.: chodź, czy chcesz więcej?
• Naśladuje wiele wypowiadanych przez Ciebie słów
• Szuka źródła interesującego go dźwięku
• Reaguje na szelest bibuły, grzechotkę, delikatne stukanie łyżeczką o brzeg szklanki
• Mówi 3 lub 4 słowa
• Bawią go rymowanki, zabawa kosi-kosi
• Tańczy przy muzyce
• Poproszone pokaże nos, oko, ucho
18-24 miesiąc życia
• Pokazuje różne części ciała
• Spełnia proste polecenia np.: włóż piłkę do pudełka, daj lalę
• Odpowiada na pytania np. czy chcesz więcej?
• Szuka źródła interesującego go dźwięku
• Reaguje na szelest bibuły, grzechotkę, delikatne stukanie łyżeczką o brzeg szklanki
• Mówi od 20 do 300 słów
• Śpiewa i tańczy przy muzyce
• Pokazuje znane obrazki, gdy się je nazywa
• Nazywa to, czego chce: auto, soczek, ciastko
• Potrafi naśladować głos np.: kota, psa, pokazując odpowiedni obrazek
2-4 rok życia
• Słucha radia i telewizji na tym samym poziomie głośności, co inni członkowie rodziny
• Spełnia trudniejsze polecenia słowne np. schowaj zabawki
• Odpowiada na pytania: co to jest?
• Szuka źródła interesującego go dźwięku
• Zadaje pytania interesując się otoczeniem
• Mówi coraz więcej zdaniami, opowiada proste bajki lub wymyślone historyjki
• Śpiewa i tańczy przy muzyce
• Słyszy i rozumie rozmowę w drugim pokoju
Jeśli zauważasz niepokojącą ilość odpowiedzi „nie” - powinieneś niezwłocznie zasięgnąć porady specjalisty: otolaryngologa, foniatry lub logopedy.
Elżbieta Ciesiołkiewicz
|
